Aangezien ik van meerdere kanten vernam dat er vraag was naar een nieuwe How-To voor AM6 blokken ben ik begonnen met een te maken aangezien ik er toch al de nodige ervaring mee heb.
Hij is nog niet volledig af, er missen nog een stuk of wat foto's en een paar maten. Buiten dat denk ik dat het voldoende informatief is om mensen op weg te helpen een blok te reviseren.
Technische op of aanmerkingen ga ik graag op in in het topic. Grammatica, opmaak en spelling opmerkingen mogen wel via de PB om dit topic niet te veel te vol te spammen.
Deze FAQ/HOWTO is van mij en mag niet zonder mijn goedkeuring verspreid worden op andere fora/websites en soortgelijken.
How-To:
De-monteren AM6 blokInleidingBij deze even een nieuwe How-To over het de-monteren van een AM6 blok. Dit omdat er na de oude toch nog veel vragen komen en enkele dingen onduidelijk zijn.
Hierbij doe ik dat met gebruik van alledaags gereedschap dat iedereen die een blokje wil demonteren toch wel moet hebben/moet kunnen regelen.
Verder voordat je eraan begint moet je je afvragen of je er genoeg geduld voor en verstand van hebt om eraan te beginnen.
Mocht je ergens niet uitkomen en langer dan een half uur met een onderdeel bezig zijn, stop er mee. Ga minstens een paar uur wat anders doen. Als iets te lang duurt ga je je ergeren en gaan er alleen maar dingen stuk.
Bij het demonteren van blokken of wat dan ook is het belangrijk dat je alles geordend weglegt in dezelfde volgorde als het eraf is gekomen. Op die manier heb je minder kans op vergissen en raak je ook minder snel spullen kwijt.
BenodigdhedenHierbij ga ik ervan uit dat je enkel het blok wilt demonteren.
- Imbussleutel 2.5, 4, 5 mm.
- Doppensleutels 10, 11, 15, 16, 17 en 19 mm.
- Steek/ringsleutel 10, 11, 19 en 22 mm.
- Middelzware tot zware metalenhamer.
- Centerpunt of ander taps toelopend hardmetalen voorwerp waar je op kunt slaan.
- Splittang/seegerringtang*.
- Vliegwieltrekker AM6/Ducati ontstekingen*
- Platkop schroevendraaier.
- Kruiskop schroevendraaier.
- (Oude) oven*
- Luchtslagmoersleutel*
- Vliegwiel blokkeersleutel*
* Optioneel
TandwielMocht je dit nog niet gedaan hebben pak dan het voortandwiel eraf. Eerst zit er een seegering, deze pak je eraf met een daarvoor bestemde tang. Het kan natuurlijk ook met schroevendraaiers enz maar dan raakt de ring meestal blijvend vervormd. Als die ring aan de kant is pak je het tandwiel eraf, hierachter zit nog een seegerring. Maak deze op dezelfde manier los.
De ontstekingWe gaan beginnen met het demonteren van de ontsteking. Deze zit aan de linkerkant van je blok.
Schroef de vijf boutjes uit het kapje vandaan en pak het kapje ervoor weg.
VliegwielmoerNu zie je het vliegwiel zitten met een lange moer in het midden. Negen van de tien keer is dit een M15, het kan echter voorkomen dat het een M16 is.
Er zijn grofweg vier manieren om deze moer los te krijgen.
- Het makkelijkste: De luchtslagmoersleutel, echter heeft niet iedereen deze liggen en kan niet iedereen die zo even lenen.
- Een manier wat iedereen wel in huis heeft, maar zeer zelden werkt: Ze de dopsleutel op een dwars verlengstuk en ga daar heen snel achter elkaar korte hevige tikken op geven met een lichte tot middelzware metalen hamer, terwijl je het vliegwiel zo goed moegelijk tegen houdt (vraag hier hulp bij). Het kan zijn dat die los komt, maar wil het niet ga hier niet te lang mee door.
- Volgens het boekje: Pak een vliegwiel blokkeer sleutel en gebruik die om het vliegwiel te blokkeren en draai de moer los met een gewone dopsleutel los.
- Maak een tooltje zoals op de foto, dit kan van metaal, maar ook vanuit hout. Pak dan drie M4 boutjes waar je geen waarde meer aan het en draai die door het plaatje in het blok, door het extra gaatje steek je een pennetje dan precies in het vliegwiel past. Steek deze er niet te ver doorheen want dan beschadig je spoelen etc. Nu draai je de moer los.
- Ook kun je een zuigerstop gebruiken, dit kan handig zijn als je toch een andere krukas en zuiger wil. Anders kan het heel schadelijk zijn voor de zuiger en de krukas. Wil je dit alsnog gebruiken en de krukas en zuiger niet vervangen kun je het proberen, maar hier moet je wel je verstand bij gebruiken.
VliegwielNu is de moer eraf. Nu kun je het vliegwiel eraf halen, zoals je zult merken zit die behoorlijk vast door de conische passing.
Wederom meerdere manieren om het te doen.
- Gebruik de speciale vliegwieltrekker voor AM6/Ducati ontstekingen. Dit werkt ideaal. Verder zijn ze niet heel duur dus echt de kosten waard.
- Voor de mensen die dat niet hebben/willen kopen nog een oplossing waar wat meer mankracht voor nodig en een paar sterke vingers: Ga met drie personen in totaal bij het blok. De eerste pakt het blok op aan het vliegwiel, de tweede gaat eronder om zo meteen het vallende blok te vangen, de derde pakt een centerpunt en een middelzware tot zware hamer. Je zet die centerpunt in het midden van de krukas (zit een putje als jet goed is) en geeft flinke klappen op de centerpunt. Na meermaal proberen zal het vliegwiel los raken en valt het blok naar beneden. Als je bang bent de krukas te beschadigen: alle kracht wordt opgevangen door de conische verbinding tussen het vliegwiel en krukas dus het kan geen kwaad, als je maar raak slaat. Deze manier heeft niet de voorkeur.
- Verder voor de mensen die echt niks wat kan interesseren kun je grote platte schroevendraaiers, bandenlichters enz gebruiken om het vliegwiel omhoog te wippen. Ga er hierbij maar vanuit dat er stukken aluminium uit het blok wegbreken, maar als je de juiste stukken pakt kan dit niet echt kwaad. Vooralsnog raad ik dit af!
Ontsteking en grondplaatDan is het vliegwiel eraf en kun je de ontsteking/spoelen gaan verwijderen. Je kunt de drie schroeven in het midden eruit halen en de spoelen eraf halen als je wat meer ruimte wilt, maar dit hoeft niet.
Er zijn twee soorten grondplaten, vaste (links) en variabele (rechts).
Bij de vaste grondplaat kun je hem er gewoon afhalen en klaar. Heb je echter een variabele grondplaat en wil je die later op ditzelfde blok weer monteren is het raadzaam een markering te zetten op zowel de grondplaat als op het blok. Dit kan met een stiftje maar dat veeg je zeer waarschijnlijk weer uit. Dus het beste is om even een platte drevel of een niet te dierbare platkop schroevendraaier te pakken. Deze zet je dan half op de grondplaat half op het blok en geeft er een ferme tik op met een lichte hamer. Dit kan op een willekeurige plek, het makkelijkste is op een plek waar je weer goed bij kan bij monteren.
Nu moeten de drie boutjes van de grondplaat los. Dit is imbus 2.5 en zal na een paar jaar gegarandeerd vast gerot zitten. Je kunt proberen ze los te draaien. Wil dit niet dan moet je ze op andere wijze los krijgen. Hierbij een paar voorbeelden.
- Pak een boormachine, doe er een kopje in van groter dan 2.5mm, ik gebruik meestal 4mm. Boor de kopjes eraf, pas hierbij op dat je niet te diep boort. Wanneer de kopjes eraf zijn kun je makkelijk de grondplaat eraf trekken en wanneer de plaat eraf is kun je de uitstekende schroefdraden met een tang losdraaien.
- Dit is een beun variant voor degene die geen beschikking hebben tot boren enz. Hierbij pak je weer een platte drevel of een paar niet te dierbare platkop schroevendraaiers en sla je een gleuf in de kop van de boutjes, sla dan tegen de klok in de gleuf in, hierbij gaat het boutje rond. Dit kan meerdere pogingen nodig hebben en de kans dat je een hoek uit je carter wegslaat is aanwezig. Het is echter een manier waarop je met beperkte middelen het los kan krijgen.
De cilinder en zuigerDe cilinder eraf halen is een vrij rechtoe rechtaan klus waarbij je geen bijzonder gereedschap nodig bent. Zorg er echter wel voor dat alles goed schoon blijft en je handen vrij zijn van korrels, splinters en vervuilde olie. Ze mogen echter wel vet zijn en onder de olie zitten.
De cilinderTen eerste draai je de vier kopmoeren los. Hiervan zijn twee maten, 10 en 11 mm.
Voor de zuinige sleutellaar die de pakkingen wil hergebruiken wrik je heel voorzichtig de hele cilinder omhoog en zorg je dat de voetpakking volledig mee komt met de cilinder of allemaal op het blok blijft zitten. Hergebruik raad ik af, maar soms kan het niet anders. Hou hierbij de krukas zo dat de zuiger onderin blijft.
Heb je toch al nieuw of ga je nieuw halen trek de cilinderkop gewoon recht omhoog.
Nu trek je de cilinder eraf. Je draait de krukas zo dat de zuiger op het onderste punt staat en trekt de cilinder langzaam omhoog terwijl je de zuiger naar beneden houdt met een paar vingers. Dit verkleint namelijk de kans op deuken en andere schade van de zuiger wanneer hij los komt van de cilinder en kantelt. Ook hier kun je proberen de voetpakking heel te houden, zou je die willen hergebruiken.
De zuigerWanneer je dikke vingers hebt kun je het beste eerst de kopbouten verwijderen (zie volgende kopje).
Wanneer de cilinder eraf is steekt de zuiger uit het blok.
In de zijkant van de zuiger waar de pistonpen in zit zitten clipjes.
Hiervoor kunnen meerdere soorten gebruikt zijn. De makkelijkste is de C clip met twee haakjes (eerste), daarna de G clip (tweede) en de C clip. C lipjes ben ik eigenlijk alleen nog maar op een Honda blokje tegen gekomen en heb ik zo geen foto van. Deze demonteer je echter door hem met een klein schroevendraaiertje/dun plaatje te liften en dan weg te pakken met een tang.
Hieronder laat ik zien hoe je de G clip demonteert, dan spreekt de C clip met twee haakjes voor zich.
Je hoeft maar aan een kant het clipje eruit te halen. Wanneer je dit hebt gedaan druk je de pistonpen vanaf de andere kant eruit met wat voor passen stomp voorwerp er ook voorhanden is.
Dan trek je de zuiger omhoog van de drijfstang af. Je zult zien dat er in het smallend een naaldlagertje zit, deze pak je eruit en stop je in de onderkant van de zuiger en steekt de pistonpen er weer doorheen. Zo raak je hem niet kwijt.
De kopboutenDeze hoef je niet te verwijderen, maar mocht je ze willen vervangen of vindt je het makkelijker sleutelen dan kan dat.
Je draait twee kopmoeren op het draad, da trek je ze tegengesteld klem tegen elkaar. Vervolgens draai je de onderste linksom waarbij als het goed is de kopbout mee omhoog komt. Herhaal dit vanzelfsprekend vier keer.
De inlaatMocht je dit nog niet verwijderd hebben, schroef dan de vier bouten die het spruitstuk vasthouden los en pak het spruitstuk eraf. Hieronder ligt het membraan. Pak die er ook uit. Als je die tegen het licht inhoud en je kijkt erdoor, maar ziet geen licht is die nog goed.
De koppelingkantKoppelingdekselEerst haal je de koppelingsdeksel eraf. De olie en waterpomp kunnen later nog gedemonteerd worden indien nodig. Om de koppeling deksel los te krijgen moet je alle bouten aan de buitenrand los draaien. Deze zijn allemaal even lang, behalve de ene die ook op de waterpomp zit, deze is langer.
LET OP bij de kickstart modellen moet je de kickstart een beetje tegenhouden anders klapt hij in een keer met de klok mee los.
Hierbij kun je proberen de pakking heel te houden voor eventuele latere montage. Ook al wil je dat niet is het toch makkelijker om te proberen hem heel te houden, scheelt een boel werk met de pakkingresten verwijderen.
Bij een eventueel kickstart blok pak je de kickstartas eruit, let op dat je ook de losse tandwielen pakt.
KoppelingTen eerste ga je de koppeling verwijderen. Dit doe je door de vier schroeven op de drukplaat los te draaien. Leg de veertjes, boutjes en eventuele ringetjes netjes weg.
Dan kun je de drukplaat eraf halen en zie je de platen en tussenplaten zitten. Pak deze er allemaal tegelijk af en zorg dat het een net stapeltje blijft, zoals ze eruit gekomen zijn.
Hierachter zie je een soort parapluutje, deze pak je eraf en je houdt je blok iets scheef, draai desnoods een beetje aan de koppeling hevel. Hierbij moet er nog een klein balletje ter dikte van het asje uit komen en nog een vrij lange as. Hierna pak je ook de koppeling hevel eruit.
Nu moet je de moer los gaan maken. Eerst zet je een oude schroevendraaier of ander wrikijzer tegen het borgplaatje en tik je die plat.
Er zijn verschillende manieren om de koppeling moer los te krijgen:
- Met de luchtsleutel, is de makkelijkste en veiligste manier. Weinig mensen die zelf zoiets hebben maar kan bij de autogarage meestal wel even tussendoor.
- Met een passende dopsleutel en een haaks verlengstuk. Hier ga je driftig (snel, kort en hard) op tikken met een middelzware hamer. Ga hier niet te lang mee door als het niet wil.
- Even een tooltje maken zoals deze en dan een dopsleutel erdoor.
Dit specifieke tooltje komt bij Kristian (Venlonear) weg maar is makkelijk zelf te bouwen.
- NOOIT met een schroevendraaier de pennen blokkeren dit breekt af of word dusdanig verzwakt dat t later bezwijkt.
- Wel meer manieren maar dit werkt prima.
Bij de demontage van het volgende is het belangrijk/handig als je het op goede volgorde neer legt. Daar kom ik zo nog op terug.
Dan pak je de moer er dus af en het borgplaatje. Dan schuif je het koppelingshart eraf. Daarachter ligt een dikke vulring, pak je er ook af. Dan pak je het koppelingshuis eraf. Daarachter liggen twee ringen.
Nu leg je de koppeling los van het blok weer zo in elkaar als je het eraf hebt gehaald. Ook de platen er weer op en de drukplaat. Doe door het geheel een touwtje, tyrerip of iets vergelijkbaars. Zo krijg je een mooi pakketje. Altijd makkelijk bij eventuele montage weer.
Krukas en balansas.Nu ga je de krukas en de balansas moeren demonteren.
De balansas kun je in principe laten zitten als je niet van plan bent die lagers te gaan vervangen.
De makkelijkste manier is om een luchtsleutel te regelen en de moeren die je los wilt hebben los te draaien.
Een andere manier is om een van beide moeren los te krijgen is op beide een sleutel en gewoon los te gaan draaien. Normaal gesproken komt de balansas moer als eerste los, aangezien die een lager aanhaalmoment heeft. Dan wordt het een vrij lastig verhaal om de krukas zonder luchtsleutel los te maken. Mocht je de krukas en de krukaslagers niet willen vervangen raad ik aan om hem te laten zitten.
Je kunt grofweg twee dingen doen buiten het regelen van een luchsleutel.
- Vliegwiel weer monteren en die vast houden waardoor je de krukas los kunt draaien.
- Een zuigerstop, waar ik absoluut geen voorstander van ben. Tenzij je de krukas en zuiger niet weer wilt gebruiken. Of je dusdanig veel ervaring hebt met sleutelen dat je door hebt hoever je kunt gaan.
Wanneer de moeren los zijn pak je de moeren, spietjes en tandwielen eraf en doe je in losse zakjes/bakjes zodat je ze niet kwijt raakt.
Blok splitsenEerst kun je de koppeling kap er op schroeven, drie boutjes is genoeg, het gaat erom dat die op zijn plek blijft. Dit is makkelijker tijdens het aan de bak werken, maar hoeft niet.
Nu kan daadwerkelijk het blok gesplitst worden.
Dit doe je door aan de ontstekingskant alle boutjes rondom los te draaien.
Dit zijn allemaal dezelfde maten bouten en die worden op geen andere plek in het blok gebruikt.
Nu komt het ‘’enge’’ gedeelte: er gaat op de krukas geslagen worden. Vraag hier bij voorkeur iemand bij die de ontstekingskant van het blok vasthoudt. Het lijkt heel eng, maar als de helpende persoon het blok goed vast heeft komt er geen kracht op de krukwangen, enkel op de persverbinding tussen de krukas en het lager. Er zijn meerdere manieren om op de krukas te slaan.
- De meest bekende weg is een krukasmoer erop te draaien, welke daarna niet meer bruikbaar is en je dus nieuw voor zult moeten kopen. Hierop sla je dan met een kunststof of houten hamer op. Hierbij belast je het schroefdraad nog steeds wat tot schade kan leiden.
- Je kan een blok hout op de krukas leggen en daar op slaan met een middelzware tot zware hamer. Hierbij krijgt de eerste gang schroefdraad het nog steeds flink te verduren wat kan leiden tot schade.
- De manier waarbij de minste kans op schade is, mits goed uitgevoerd is met een centerpunt of iets vergelijkbaars. Je zet de centerpunt in het putje in de krukas. <foto centerpunt>
Bij de laatste twee geld: Pak je een middelzware tot zware hamer en geef je enkele welgerichte maar harde tikken.
Het klinkt gek, maar als je harder slaat gaat het sneller en heb je minder kans op schade.
Als de carters een paar mm uit elkaar zijn geef je voorzichtige tikken op de uitgaande as en de schakelas. Dit het liefst met een blokje hout, zodat de assen niet beschadigd raken. Dan geef je weer een paar harde tikken op de krukas en op de assen. Dit net zolang tot je de carters met je handen uit elkaar kunt trekken. Hierbij is het handig om de koppeling kant naar beneden te houden, dan blijft de bak het best liggen.
De bakDe bakControleer eerst of er geen ringen zijn blijven plakken in de ontstekingskant van het blok. Als dat wel het geval is leg je ze op de juiste plek terug, dit is duidelijk te zien waar ze horen.
Alle delen waar ringen op zitten zorg je dat de ringen op de as zitten en daar trek je een tyrerip omheen.
Eerst pak je de schakelas eruit. Hier horen twee ringen op, op beide kanten een.
Daarna trek je de lange pen van de twee schakelvorken eruit. Daarna draai je de twee schakelvorken zover mogelijk van de schakelwals af.
Nu draai je de schakelwals zo dat de schakelvork van de primaire as op het laagste punt is. Op de schakelwals hoort een ring te liggen.
Nu pak je schakelwals omhoog waarbij de schakelvork mee naar boven komt, kan een beetje prutsen zijn om de wals er tussen weg te krijgen, gewoon geen kracht gaan zetten en rustig er tussen weg halen. Let op dat je het balletje dat onder de schakelwals zit niet kwijt raakt.
Je pakt ook dit balletje en onderliggende veertje eruit.
Nu pak je de twee schakelvorken van de secundaire as eruit.
Nu pak je in een keer de twee schakel assen + schakelvork primaire as eruit. Let op. Op beide kanten van de secundaire as hoort een ring te zitten.
KeeringenDe keerringen die je niet meer wilt gebruiken kun je er gewoon met een platte schroevendraaier eruit wiggen. Deze zijn dan niet meer bruikbaar.
LagersOm de lagers uit het blok te krijgen is het het makkelijkste om even een oven te regelen en daar de carterhelften in te leggen op ca 150 graden. En wel zo dat de lagers naar beneden liggen en er dus vrij uit kunnen vallen.
VOORDAT je daaraan begint maak je werkbank vrij en zorg je dat vast de dopsleutels die op de ringen van de lagers passen en een lichte hamer klaar. Zorg ook voor een ruime werkplek, want als je straks met hete carterdelen bezig bent ben je de ruimte nodig. Ook leg je vast een paar doeken of iets anders neer om de carters uit de oven te pakken.
Nu leg je de carters dus in de oven. Wanneer je denkt dat het carter warm genoeg is pak je het eruit en leg je het op de werkbank. Nu tik je de lagers eruit die er nog niet uit zijn gekomen. Dit doe je door een passende dop op het lager te zetten. Je gaat de lagers toch niet weer gebruiken dus je kunt prima op willekeurige plekken op het lager slaan. Echter moeten alle kogellagers er makkelijk uit kunnen komen.
Het kleine naaldlagertje aan de koppeling kant komt er vrij makkelijk uit, maar die aan de ontstekingskant komt er zeer moeilijk uit en zul je een lagertrekker voor moeten gebruiken. Echter wanneer het lager al kapot gelopen is lukt dat ook zeker niet en kun je hem doormidden dremelen. Wanneer je nog niet heel handig bent met dit soort dingen raad ik aan om dat te laten doen.
KoppelingsdekselNu gaan we alles op en aan de koppelingsdeksel behandelen. Je kunt ervoor kiezen om de olie en waterpomp te laten zitten, dan hoef je er niks aan te doen.
WaterpompJe schroeft eerst het dekseltje aan de buitenkant eraf. Hierbij kun je proberen de pakking heel te houden, maar is geen aanrader. Dan zie je de waaier zitten. Aan de binnenkant van het blok maak je nu het circlipje op de waterpomp as los. Dit wil het beste met een splittang, maar ook zeker mogelijk met een paar schroevendraaiers of met de nagels. Let wel dan raakt het verslapt. Nu pas je het tandwiel eraf en het dwarstangetje. Daarna kun je de waterpomp as eruit duwen. Nu zie je van buitenaf de waterpomp keerring eruit pakken. Dan ben je klaar met de waterpomp.
OliepompJe schroeft eerst het plastic kapje los. Deze pak je aan de kant. Hierachter zit de oliepomp, deze zit vast met twee boutjes, deze draai je ook los. Dan kun je de oliepomp eraf pakken. Nu zit alleen het drijfwerk van de oliepomp er nog op.
Deze maak je van binnenuit los.
Op de tandwieltjes van de oliepomp zitten ook circlipjes. Deze haal je eraf. Daarna kun je de tandwielen eraf pakken. Achter een van de tandwielen zit een dwarsstangetje. Die pak je er ook uit. Nu zit alleen het busje voor de oliepomp er nog in. Deze druk je er makkelijk uit. En dan ben je klaar met de oliepomp.
How-To:
Monteren AM6 blok
InleidingBij deze even een nieuwe How-To over het monteren van een AM6 blok. Dit omdat er na de oude toch nog veel vragen komen en enkele dingen onduidelijk zijn.
Ik ga bij deze How-To uit van een compleet uit elkaar liggend blok dat opgebouwd moet worden. Hierbij doe ik dat met gebruik van alledaags gereedschap dat iedereen die een blokje wil monteren toch wel moet hebben/moet kunnen regelen.
Verder voordat je eraan begint moet je je afvragen of je er genoeg geduld voor en verstand van hebt om eraan te beginnen.
Mocht je ergens niet uitkomen en langer dan een half uur met een onderdeel bezig zijn, stop er mee. Ga minstens een paar uur wat anders doen. Als iets te lang duurt ga je je ergeren en gaan er alleen maar dingen stuk.
BenodigdhedenHierbij ga ik ervan uit dat je enkel het blok wilt monteren.
- Imbussleutel 2.5*, 4, 5 mm.
- Doppensleutels 10, 11, 15, 16, 17 en 19 mm.
- Complete doppenset*.
- Steek/ringsleutel 10, 11, 19 en 22 mm.
- Lichte hamer.
- Middelzware tot zware metalenhamer.
- Centerpunt of ander taps toelopend hardmetalen voorwerp waar je op kunt slaan.
- Splittang/seegerringtang*.
- Vliegwieltrekker AM6/Ducati ontstekingen*
- Platkop schroevendraaier.
- Kruiskop schroevendraaier.
- (Oude) oven*
- Luchtslagmoersleutel*
- Vliegwiel blokkeersleutel*
- Momentsleutel.
* Optioneel
Lagers en keerringen monterenTen eerste heb je de twee kale carters. Zorg dat je de pasvlakken (daar waar de carters tegen elkaar komen) mooi schoon zijn en er geen pakking resten meer op zitten. Dit kun je doen door met een dun scherp mesje erlangs te gaan, is enkel aan de koppeling kant bij de papieren pakking. De andere (vloeibare pakking) trek je gewoon los en wat blijft zitten doe met remreiniger en een doekje. Dat moet later sowieso om het te ontvetten.
De lagersDan zorg je dat je alle lagers die je erin wilt doen bij de goede carterdelen liggen en wel zo dat je weet in welke passingen ze moeten. Ook leg je vast de dopsleutels die op de buitenringen van de lagers passen en een lichte hamer klaar. Zorg ook voor een ruime werkplek, want als je straks met hete carterdelen bezig bent ben je de ruimte nodig.
Dan kijk je je moeder even heel lief aan of je de oven mag gebruiken of je zorgt dat ze gewoon niet thuis is (als je het vaker doet zorgen dat je een eigen oventje hebt). Dan neem de je carterdeel
Je zet de oven op 150 a 200 graden en stopt een carterdeel erin. In de tussentijd zorg je wederom dat de werkplek in orde is, dus een doek oid waar het carterdeel komt te liggen en alle lagers, doppen en de hamer binnen handbereik liggen. En dat je schone poetslappen of ander spul ter handbescherming tegen warmte hebt.
Dan pak je na een tijdje het blok uit de oven en stopt de lagers erin. Let erop dat je eerst de naaldlagers doet aangezien die het moeilijkst gaan. Bij het monteren van de lagers moeten ze er vrij makkelijk in vallen, indien nodig kleine tikjes met de hamer en passende dop, als dit nog moeilijk gaat moet het blok nog wat langer in de oven.
Ook mag je hierbij alleen op de buitenring van de lagers tikken.
De keerringenJe laat de helften afkoelen en stopt je keerringen erin.
- Krukas koppeling kant. Maten: 24-35-7
- Krukas vliegwiel kant. Maten: 17-45-7
- Uitgaande as. Maten: 20-35-7
- Koppeling hevel. Maten: 15-24-5
- Schakelas. Maten: 12-22-7
De versnellingsbak monterenMonteer je de balansas alvast tijdelijk. Je stopt de balansas in het lager van de koppeling kant en monteert de spie (4-4-20), tandwiel (met de twee putjes naar boven), de ring (12-22-0,8) en de moer alvast handvast.<foto geheel>
Als je dit voor beide helften hebt gedaan ga je (nogmaals) de pasvlakken ontvetten, de rest van het blok mag goed vet zijn. Ik smeer altijd wat bakolie alvast op en in de lagers.
Dan gaan we nu beginnen met de versnellingsbak en krukas monteren. Zorg dat je alles geordend neerlegt op een plek waar je niet telkens bij bezig bent en ook zeker geen anderen gaan komen wanneer jij bezig bent.
Makkelijk bij het sleutelen is om de koppeling deksel er even op vast te schroeven (twee a drie bouten zijn genoeg) en dan die op een doek op de werkbank te leggen scheelt hop ellende bij de rest van de bak monteren.
De ringenEr horen standaard vijf ringen in de bak. Daarbuiten nog wel een paar dus niet gaan verwarren.
- GEEN op de primaire as (waar de koppeling op komt).
- Twee op de secundaire as, beide kanten een (uitgaande as waar dus de schakelas op komt). Maten: Koppeling kant: 14-27-0,6. Ontstekingskant: 20-28-0,6.
- Een bovenop de schakelwals. Maten: 10-16-0,6.
- Twee op de schakelas beide kanten een. Maten: Koppeling kat: 10-16-0,6. Ontstekingskant: 12-17-0,6.
De assen en schakelvorkenHet makkelijkste bij het monteren van je bak is de twee assen het eerst te doen + de schakelvork van de primaire as. Let hierbij op de je de juiste ring onder de secundaire as hebt en controleer dit achteraf meteen. (LET OP, bij een serieuse montage heb je hier de pakking al verwijderd, bij het maken van deze How-To kwam dat echter niet uit).
Daarna zet je de twee schakelvorken van de secundaire as erop. Die met de knik erin hoort onderop. Deze draai je allebei zover mogelijk weg van waar de schakelwals komt.
De schakelwalsDan komt het werkje waar veel mensen de pest in hebben maar het valt erg mee. De schakelwals monteren.
Er zitten daar twee gaten naast elkaar, in de een komt de schakelwals, de andere een veertje met een balletje (diameter: 9mm) erop. Bij het monteren zorgt vooral dat balletje voor veel gevloek dus bespaar jezelf een hoop ellende en ontvet dat balletje even met remreiniger, droog hem af en doe er een dikke klodder vaseline op dan blijft hij kleven aan het veertje en heb je er minder last van.
Dan komt nu het tricky gedeelte. Je houdt de schakelwals zo dat van de middelste gleuf het laagste punt bij de schakelvork van de primaire as is.
Je lift de schakelvork zo hoog mogelijk op, het kan zijn dat de as een klein stukje mee moet, maar wel oppassen dat die er niet uit valt. Je klikt de pen van de schakelvork in de middelste gleuf van de schakelwals en zorgt dat de schakelwals in het juiste gat komt en het balletje op de plek houdt.
Nu leg je de twee schakelvorken van de secundaire as in de schakelwals en drukt de lange pen die ze op hun plaats houdt er door heen.
Nu leg je de juiste ring op de schakelwals.
SchakelasHierna monteer je de schakelas. Doe de juiste ring eronder en stop hem in het resterende gat. Deze moet nu bovenop de schakelwals vallen, het kan zijn dat je die iets moet verdraaien omdat het pennetje voor de neutraal schakelaar in de weg zit.
Dan leg je de juiste ringen op de schakelas en secundaire as.
De krukasNu gaan we de krukas monteren. Stelt niet gek veel voor. Het conische stuk moet naar boven (ontstekingskant). Je legt hem gewoon in het lager en valt er vrij makkelijk in.
Nu doen we de twee carterdelen op elkaar en is de versnellingsbak hierna klaar.
Je legt de carterdelen naast elkaar en pakt alle bouten die nodig zijn. Heel simpel is maar een maat aan deze kant.
Samenkomen carterdelenJe ontvet (nogmaals) de pasvlakken en smeert de rest van de bak even in met bakolie, zorg dat het overal zit behalve op de pasvlakken. Dan ga je je handen goed vetvrij maken of je trekt van die plastic handschoentjes aan en smeer je beide carterhelften dun in met vloeibare pakking (die dunne zwart gebruik ik, die dikke rode die je vaak ziet geeft een ontiegelijke bende bij demonteren).
<foto carterdelen>
Dan schuif je de carterdelen op elkaar, krukas, uitgaande as en schakelas door het juiste gat. Je stopt de bouten erin en waarschijnlijk komen de helften niet bij elkaar. Geen paniek dit hoort zo. Dan pak je een rubber hamer of een lichte tot middelzware metalen hamer met een blok hout en/of doek ertussen en tikt ze dusdanig ver naar elkaar toe dat de bouten net pakken. Goede punten hiervoor zijn het AM6 logo bij de schakelas, en de blokophangingen waarmee hij aan het frame komt.
Dan ga je de bouten beetje bij beetje kruislings aandraaien tot de helften stevig op elkaar zitten. Vast is vast, niet te strak aandraaien wat dan sloop je stukken aluminium uit het blok weg. Dan ga je controleren of het schakelt. En daar gaan we dus in dit geval even vanuit. Ook draai je de krukas rond, als die niet lekker rond wil tik je de krukas een beetje heen en weer en meestal is het dan goed. Dat heen en weer tikken doe je met een centerpunt in de putjes in de krukas met een middelzware tot zware hamer. Het kan ook zonder centerpunt met een rubber hamer maar vooralsnog opletten dat je het schroefdraad heel houdt.
Koppeling kantNu ga je de koppeling kant monteren. Als je mijn raad had opgevolgd de koppeling deksel te monteren haal je die er nu af en zet je het blok rechtop.
Krukas, balansas en toerentellerEerst de krukas tandwielen en de balansas. Je schuift de lange spie (4-4-20) op de krukas. Dan schuif je het grote tandwiel erop met het putje naar boven. Dat ene putje moet tussen de twee putjes op de balansas vallen. Dan schuif je het korte dikke tandwiel eroverheen. Daar komt weer een moer op.
Dan zijn er meerdere manieren om de moeren uiteindelijk vast te krijgen.
- Met de luchtsleutel. Weinig mensen die zelf zoiets hebben maar kan bij de autogarage meestal wel even tussendoor.
- Je zet op beide een sleutel. De ene is 19mm, de andere 17mm.
- Bij voorkeur gebruik je de de momentsleutel. Eerst draai je de balansas vast op 45 t/m 50 Nm en hou je de krukas tegen met de andere sleutel.
- Dan doe je het andersom en zet je de krukas op 65 t/m 75 Nm hierbij vraag ik meestal even hulp dat iemand ook de krukas een beetje klemt/blokkeert zodat de balansas niet veel vast komt.
- Er zijn nog tal van manieren maar dit werkt gewoon.
Voordat je de koppeling gaat monteren moet je indien van toepassing het witte tand/wormwieltje op de pen schuiven. Als je die niet hebt, geen paniek veel blokken zijn zonder geleverd.
KoppelingKoppelingshuis en hartEr komen twee ringen onder de koppeling, op de primaire as. Maten van de ringen: <maten>. Eerst leg je de dichte erop en dan de ‘’gekartelde’’. Dan komt het koppelingshuis erop. Dan de dikke spacer met meerdere spiebanen. Hierop leg je het koppelingshart.
Nu ga je de koppeling vast zetten je legt de borgring op het koppelingshart met het lipje in de inkeping.
Je draait de moer er nu handvast op terwijl je de borgring op de plek houdt.
Dan zijn ook hier meerdere manieren om het vast te krijgen:
- Met de luchtsleutel. Weinig mensen die zelf zoiets hebben maar kan bij de autogarage meestal wel even tussendoor.
- Even een tooltje maken zoals deze en dan een dopsleutel erdoor liefst met de momentsleutel op 55 t/m 60 Nm.
Dit specifieke tooltje komt bij Kristian (Venlonear) weg maar is makkelijk zelf te bouwen.
- NOOIT met een schroevendraaier de pennen blokkeren dit breekt af of word dusdanig verzwakt dat t later bezwijkt.
- Wel meer manieren maar dit werkt prima.
Als de moer vast zit sla je de borgmoer plat op de bout. Makkelijkste even met een goedkope schroevendraaier waar je niet te veel waarde aan hecht en een lichte hamer.
Koppeling platenAls je nieuwe platen monteert is het wenselijk om ze eerst een nachtje in de olie te laten weken. Ik heb echter ook wel eens haastklussen gedaan waarbij ik direct nieuwe platen monteerde en volgas weg ging, wat gewoon goed is gegaan.
Dan doe je om en om de platen en tussenplaten erop, waarbij je het lipje steeds 120 graden (1/3 cirkel) tov elkaar verdraait.
Nu doe je de koppeling hevel in het gat bovenop de vliegwiel kant.
Nu weer terug naar de koppeling. Hier gaan een lange as (<afmetingen>), een balletje (<afmetingen>) en een asje met een plat kopje in die volgorde in.
DrukplaatHier bovenop komt de drukplaat. Hier staat een pijltje op, deze leg je gelijk met een rondje op het koppelingshart.
Verder stop je de veren op de vier einden. Als je de koppeling goedkoop strakker wilt maken kun je er een paar ringetjes op leggen. Je draait de vier schroeven volledig in.
Koppeling stellenNu komt het iets lastigere deel. De koppeling stellen. Als er de mogelijkheid voor is, is dit het makkelijkste om op de brommer te doen. Scheelt een hoop gefriemel met de koppeling kabel. Maar hier komt de manier om het los op de werkbank te doen.
Je hebt hiervoor een stuk schroefdraad/bout zonder kop met een gat en een spleet bovenin en ene moer die daar op past.
Nu draai je eerst de ‘’bout’’ erin zo dat de koppeling platen strak tegen elkaar zitten, dan moet je flink kracht zetten op de koppeling hevel (vraag hierbij hulp van iemand als je geen mooie vaste stelling hebt voor het blok).
Wanneer de koppeling hevel volledig ingeduwd wordt zoals op de brommer het geval zou zijn bij het intrekken van de koppeling hendel.
Dan moeten de koppeling platen los zijn en wanneer ie weer los gelaten wordt moeten de platen klem zitten. Dus wanneer ingedrukt moet de drukplaat los kunnen draaien van de koppeling korf.
Dan stel je hem daarna wat fijner af zodat de koppeling hevel onbelast zo staat als die op de brommer zou moeten.
Let wel op deze manier zul je met een variabel tonnetje op de koppeling kabel moeten werken.
KoppelingsdekselNu gaan we alles op en aan de koppelingsdeksel behandelen.
Ten eerste zorg je dat alle pasvlakken hiervan op dezelfde manier schoongemaakt zijn als de carterdelen. LET OP ook de vlakken van de olie- en waterpomp.
WaterpompJe stopt van buitenaf de nieuwe keerring erin en daarna meteen de waterpomp de waaier komt buitenop het blok.
Nu ga je aan de binnenkant van het blok bezig want het is het beste om de oliepomp deksel pas te monteren als het blok in elkaar zit.
In het asje van de waterpomp die je er eerder in hebt gestopt zit in de dwarsrichting een doorlopend gat. Hierdoorheen komt een pennetje. Daarop komt een relatief groot wit of geel tandwiel. In de onderkant van dat tandwiel zit een gleuvje, in dat gleuvje valt het pennetje dat je in de stap hiervoor gemonteerd hebt. Hierop komt een ringetje en daarop weer een circlipje. Dit wil het beste met een splittang, maar ook zeker mogelijk met een paar schroevendraaiers of met de nagels. Let wel dan raakt het verslapt. Hierna ben je klaar met de waterpomp.
OliepompIk raad aan deze eraf te laten en gewoon zelf 1 op 50 te gaan mengen. De plastic tandwieltjes hiervan breken er snel af en ook al werken ze geven ze nooit precies 1 op 50. Mijn advies is dus het pompje eraf te laten en een afdekplaatje te monteren met wat vloeibare pakking ertussen.
Buiten dat ga ik toch toelichten hoe je het moet monteren.
Van buitenaf stop je het busje met het gleufje erin in het gat voor de oliepomp.
Hierop komt de oliepomp. Aan de achterkant van de oliepomp steekt een platte, brede pen uit. Deze valt in de gleuf van het zojuist gemonteerde busje. De oliepomp zet je met twee bouten vast. Hier overheen komt een plastic kapje. Welke ik weglaat op de foto.
Dan ga je aan de binnenkant verder.
Nu zie je twee pennen uitsteken (drie als je de waterpomp al gemonteerd hebt).
Op de vaste pen, dus niet die van de olie of waterpomp, schuif je het dubbele witte tandwiel. Hierboven op leg je het ringetje en dan klik je het circlipje in het gleuvje.
In het asje van de oliepomp die je er eerder in hebt gestopt zit in de dwarsrichting een doorlopend gat. Hierdoorheen komt een pennetje
Daarop komt een klein geel plastic tandwieltje. In de onderkant van dat tandwieltje zit een gleufje, in dat gleufje valt het pennetje dat je in de stap hiervoor gemonteerd hebt.
Hierop komt weer een circlipje. En dan ben je klaar met de oliepomp.
Koppelingdeksel monteren zonder kickstartMet kickstart is bijna hetzelfde, maar hiervoor verwijs ik naar het volgende kopje.
Je zorgt weer dat alle pasvlakken goed vrij zijn van pakkingresten en vet/olie resten.
Het makkelijkste is nu om het blok op de onstekingskant te leggen op een doek oid tegen beschadigingen.
Je neemt nu de pakking en smeert deze aan beide kanten heel dun in met vloeibare pakking, net vochtig zegmaar. Die hoeft niet maar is naar mijn ervaring beter. Zeker als pakking al even gemonteerd is geweest bij een eerdere poging. Deze leg je op het blok.
Hierboven op komt de koppeling deksel, dan moet vrij makkelijk willen, zo niet zitten de tandwielen net verkeer tov elkaar en zul je een beetje moeten proberen. De laatste centimeter hoort er iig zo op te klikken.
Voor heel deze kant is er een maat bout rondom en een lange die later op de waterpomp komt. Deze laat ik weg uit onderstaande foto zodat zichtbaar is welke boutgaten nog geen bouten in hoeven. Belangrijk is dat je de bouten kruislings losjes aandraait, daarna nog ene keer rondom goed vast. En vast is vast, niet te veel kracht gaan zetten want dan breken er stukken blok af.
Kopplingdeksel monteren met kickstartDit blokje is vanzelfsprekend niet van toepassing op de blokken waar geen kickstart op zit.
Lees eerst het monteren van de koppeling deksel zonder kickstart door, dit is slechts een toevoeging.
Draai eerst op het blok (dus niet de koppeling kap) de lange moer eruit.
Steek de kickstart as van binnenuit met de gekartelde rand naar buiten. Op die as komt een dun veertje, daarover heen schuif je het schuin getande tandwiel met de opstaande rand op. Als je van binnen naar buiten kijkt staat die op ca 6 tot 9 uur. Je legt het losse tandwieltje met dezelfde schuine vertanding er ook op.
Tegengesteld natuurlijk zodat ze in elkaar ‘’grijpen’’. Dan monteer je de deksel op dezelfde manier als zonder kickstart, alleen houdt je het geheel wat schuin zodat de tandwielen niet van de as vallen.
WaterpompdekselNu kun je ook de waterpomp deksel erop doen. Zorg wederom dat de pasvlakken mooi glad, schoon en vetvrij zijn. Smeer de pakking heel dunnetjes in met vloeibare pakking, en bout hem vast. De lange bout (langste van het blok) komt aan de rechterkant.
Cilinder en zuigerHierbij is het belangrijk dat er niks in de krukas holte kan vallen en dat je met goed schone handen werkt. Ze mogen wel vet zijn en onder de olie zitten, maar onder geen beding splinters of zand aangekleefd hebben.
Kopbouten/draadeindenDeze draai je gewoon handvast in de vier gaten. Eventueel iets strakker, maar ze trekken zichzelf later toch klem. Als je dikke vingers hebt kun je er ook voor kiezen om eerst het kopje ‘’zuiger’’ af te werken en daarna pas de kopbouten erin te draaien.
ZuigerJe maakt eerst de zuiger klaar.
De zuigerveren monteer je eerst, per setje staat wel aangegeven welke boven moet en welke onder en hoe om ze erop moeten. Maar je buigt ze dus naar buiten en schuift ze over de zuiger. Aanrader is om de zuiger daarbij flink in de (2-takt) olie te houden. Wanneer de zuigerveren in hun groeven zitten zorg je dat de openingen boven de ‘’slotjes’’ (pennetjes die in de groef zitten).
Aan de ene kant stop je het clipje alvast in het geleuvje. Hiervoor kunnen meerdere soorten gebruikt worden. De makkelijkste is de C clip met twee haakjes (eerste), daarna de G clip (tweede) en de C clip die ik eigenlijk nooit gebruik omdat de andere op normale setups toch niet los gaan komen.
Hieronder laat ik zien hoe je de G clip monteert, dan spreekt de C clip met twee haakjes voor zich.
Je stopt aan de andere kan alvast de piston pen een stukje in de zuiger.
Je stopt het naaldlager in de krukas/smallend. En houdt de zuiger erboven, met het pijltje of andere markering naar voren.
Zorg dat de krukas zo hoog mogelijk staat, dat is de makkelijkste manier. Dan hou je de zuiger er zo boven dat je de piston pen er volledig in kan drukken door het lager in het smallend.
Dan stop je ook de andere circlip in de zuiger. En zit de zuiger op zijn plek. Controleer of die makkelijk kan kantelen, zo ja is het goed.
CilinderEerst leg je de voetpakking over de kopboten heen.
Wanneer je de cilinder monteert smeer je de zuiger en cilinder flink in de (2-takt) olie.
Je zorgt dat de zuigerveren goed in hun groeven liggen en zorg dat de krukas niet op het onderste punt staat. Dan schuif je de cilinder over de kopbouten en op de zuiger. Hierbij zorg je dat de zuigerveren goed blijven zitten en druk ze klem in de groeven zodat die in de cilinder passen.
De kopHet verschilt of de koppakkingen allemaal in de kop zitten of ook ene paar in de cilinder, maar het idee blijft hetzelfde. Stop ze gewoon in de juiste gleuven, wijst zichzelf. Probeer ze er niet te strak in te leggen dan passen ze niet lekker.
Dan kan de cilinderkop erop en de kopmoeren.
De eerst leg je om alle vier de kopbouten de ringen. Dan doe je de kopmoeren erop en draait ze heel ligt vast.
Bij voorkeur draai je ze vast met een moment sleutel op 14 t/m 16 Nm. Ik draai ze eerst op ca 5 Nm dan op ca 10 Nm en dan uiteindelijk op 15 Nm. Dit doe je kruislings.
Heb je dit niet of vind je het maar onzinnig dan is er nog een redelijk goede manier. Neem de juiste maat ringsleutel (10 of 11 verschilt per set) en draai de kopmoeren eerst kruislings rustig aan. Dan zet je de ringsleutel op de moer en hou de sleutel met vier vingers vast zo kort mogelijk bij de moer. Hou het blok stevig vast of laat iemand dit doen en trek da flink hard aan de sleutel. Bij de gemiddelde persoon ligt dit niet heel ver van de 15 Nm af. Zolang je de moeren allemaal even hard aan trekt zit het wel goed.
OntstekingHet makkelijkst is om eerst de spoelen op de grondplaat te monteren. Dit kan door de plaatsing van de boutgaten maar op een manier. Zorg wel dat de kabels onderin door de gleuf komen.
Wanneer je een vaste grondplaat hebt (met maar drie gaten ipv gleuven) kun je die gewoon monteren, en wel zo dat het dunne zwarte blokje op de ontsteking naar boven staat.
Bij een losse grondplaat is te hopen dat er een markering is gemaakt anders zul je moeten stellen of op foto’s opzoeken hoe hij ongeveer moer.
Verder raad ik aan om boutjes voor platkop te gebruiken ipv de imbusjes. De platkopjes zijn later weer makkelijker te demonteren. Wel even een los ringetje eronder leggen.
Nu leg je de halve maan inlegspie in de krukas (vaak is die blijven zitten).
Nu schuif je het vliegwiel over de krukas, let op is magnetisch dus wil verschillende kanten op. Bij het op de krukas schuiven moet de halve maan spie in de gleuf binnenin het vliegwiel vallen. Als je dit voor het eerst doet is de kans groot dat de spie er meerdere keren uit valt.
Nu draai je de lange moer op de krukas zodat het vliegwiel vast komt.
Deze moet op 43-45 Nm vast. Het beste is om een vliegwiel blokkeer sleutel en een moment sleutel te gebruiken. Het kan echter ook met de luchtsleutel als je met een beetje verstand vastratelt of je het iemand laat doen met een beetje kijk/ervaring op techniek.
Nu de ontstekingsdeksel er weer op. En klaar.